Ngày 13/4/1954:

Bộ Tổng Tham mưu ra các chỉ thị

xây dựng công sự phòng ngự, đánh lấn và huấn luyện tân binh

Các chiến sĩ xung kích của ta đang cắt các hàng rào dây thép gai mở đầu cho cuộc tiến công vào các vị trí địch ở khu đồi C. Ảnh: TTXVN

Các chiến sĩ xung kích của ta đang cắt các hàng rào dây thép gai mở đầu cho cuộc tiến công vào các vị trí địch ở khu đồi C. Ảnh: TTXVN

Hai nhánh chiến hào của quân ta như hai gọng kìm kẹp chặt Cứ điểm 105. Tại Cứ điểm 106, chiến hào của ta đã xuyên qua lớp rào kẽm gai tới 15 mét, gần sát lô cốt địch. Trong ngày, Pháp thả 240 tấn hàng (trong đó có 50 tấn lương thực) xuống Điện Biên Phủ.

Tại những điểm cao phía đông - khu vực có tác dụng chiến thuật quan trọng, địch chiếm lĩnh để làm chỗ dựa lưng cho khu Mường Thanh, án ngữ quân ta ở mặt đông, bảo vệ sân bay cho khu vực tung thâm của địch tại Mường Thanh và sân bay. Qua 2 đợt chiến đấu, quân ta đã chiếm lĩnh đại bộ phận các cao điểm ở mặt đông - trọng điểm phòng ngự của địch bị vỡ, vòng vây thắt chặt, Mường Thanh và sân bay bị uy hiếp, việc tiếp tế và tăng viện của địch bằng không quân gặp khó khăn lớn.

Cuộc chiến đấu ác liệt đang diễn ra trên khu vực Đồi C.

Cuộc chiến đấu ác liệt đang diễn ra trên khu vực Đồi C.

Ý định tiếp theo của địch là tìm mọi cách chiếm lại C1 và dần dần chiếm các điểm cao phía đông bắc, mong khôi phục lại trận địa phòng ngự. Nhiệm vụ của ta lúc này là kiên quyết giữ những điểm cao đã chiếm được, không để cho địch phản kích chiếm lại, để giữ thế bao vây, uy hiếp địch, đồng thời là bàn đạp tiến công tiêu diệt địch.

Cuộc chiến đấu ác liệt đang diễn ra trên khu vực Đồi C.

Cuộc chiến đấu ác liệt đang diễn ra trên khu vực Đồi C.

Để làm tốt điều này, ngày 13/4/1954, Bộ Tổng Tham mưu ra Chỉ thị về mấy vấn đề xây dựng trận địa phòng ngự trên các cứ điểm mới chiếm lĩnh.

Chỉ thị đã đề cập đến những thiếu sót về kiến trúc công sự phòng ngự của ta. Đó là: Vấn đề phòng ngự, Bộ đã đề ra nhưng các đơn vị chưa tích cực làm hoặc làm còn lúng túng trong việc cải tạo lại công sự, bố trí binh lực, hỏa lực. Có trận địa công sự cũ của địch không chịu được pháo, nhưng ta cũng không tích cực sửa chữa theo đúng tiêu chuẩn để pháo bắn sập. Có trận địa không có tung thâm, chỉ bố trí một tuyến mỏng nên dễ bị chọc thủng (điển hình như ở C1, Bắc Hồng Cúm). Nhiều nơi chưa có hầm trú quân vững chắc, chưa chú trọng nghiên cứu phá hoại công sự địch và bố trí những phòng ngự phụ (dây thép gai, mìn) nên dễ bị địch đột phá. Do đó, phải nghiên cứu kỹ vị trí địch, địa hình, địa vật để ấn định các trận địa cảnh giới, tiền duyên và tung thâm, trận địa hỏa lực chi viện của tiểu đoàn, trung đoàn ở phía sau.

Các chiến sĩ xung kích của ta đang tấn công 1 vị trí của địch trên khu đồi C.

Các chiến sĩ xung kích của ta đang tấn công 1 vị trí của địch trên khu đồi C.

Trước tình hình cứ điểm địch bố trí phức tạp, dày đặc, bên trong thì lại chia thành khu vực, mỗi khu vực một phần nào đó có thể chiến đấu độc lập; trong tung thâm, các cứ điểm sát nhau thành nhiều tầng, lớp ngang dọc, Bộ Tổng Tham mưu ra Chỉ thị vấn đề dùng bộ đội nhỏ “đánh lấn” trong công kiên có tính chất trận địa. Bởi, ta dùng bộ đội nhỏ đánh lấn kết hợp với lối đánh công kiên thường là để tranh thủ sát thương thêm nhiều sinh lực địch, phá hủy dần công sự của chúng, tạo điều kiện tốt để tấn công tiêu diệt chúng.

Tuy nhiên, quá trình đánh lấn dự kiến sẽ phát sinh nhiều tình huống khó khăn, gian khổ, hy sinh nên Chỉ thị đã chỉ rõ một số điểm cần chú ý khi áp dụng phương châm, chiến thuật đánh lấn. Đó là:

Thứ nhất, phải làm cho bộ đội hiểu rõ về đánh lấn, ta không dùng nhiều binh lực, hỏa lực mà vẫn có thể đánh chắc, tiêu diệt nhiều sinh lực địch, chiến đấu được liên tục, rút ngắn thời gian chung của toàn bộ cuộc chiến đấu.

Thứ hai, phải giải quyết tư tưởng sợ bị cô lập, ngại đánh phản kích. Ta tổ chức đánh nhiều hướng, nhiều mũi, mũi nọ dựa vào mũi kia, hướng nào, mũi nào cũng có sự tổ chức chặt chẽ ở đằng sau để yểm hộ. Nếu địch phản kích thì đó là cơ hội để ta tổ chức tiêu diệt địch

Thứ ba, người chỉ huy không được “khoán trắng” cho cấp dưới, phải liên tục điều tra địch kỹ, giúp đỡ bộ đội đánh lấn tổ chức chiến đấu thật chu đáo, phải cơ động linh hoạt không để lỡ cơ hội tiêu diệt địch.

Cùng ngày, Bộ Tổng Tham mưu ra Chỉ thị số 98-CT/B1 về việc huấn luyện cấp tốc tân binh mới bổ sung.

Theo chủ trương chấn chỉnh lực lượng của Tổng Quân ủy, các đơn vị đều được bổ sung thêm một số tân binh. Để bảo đảm cho chiến dịch toàn thắng, chúng ta phải tranh thủ từng giờ, từng phút huấn luyện cho tân binh những phần cần thiết. Từ những tân binh mới bổ sung ở hỏa tuyến cũng như ở trung tuyến và kể cả những cựu binh vừa ở cơ quan ra bổ sung cho đơn vị đều phải tiến hành huấn luyện theo lối huấn luyện bảo đảm từng người.

Nội dung huấn luyện nhằm 4 kỹ thuật: bắn súng, ném lựu đạn, đào công sự và đánh bộc phá.

Về phương pháp huấn luyện: Từng cựu binh huấn luyện cho từng tân binh; cán bộ từ trung đội trưởng trở xuống huấn luyện từ 1-2 người. Khi huấn luyện thì miệng nói tay làm, cắt nghĩa yếu lĩnh, nói xong hỏi lại, làm rồi cho tân binh làm theo. Kịp thời tổ chức nói chuyện và kiểm tra tân binh tình hình huấn luyện. Huấn luyện này để bảo đảm cho tân binh khi chiến đấu giết giặc không phải chịu những thương vong vô ích vì bỡ ngỡ, vì kỹ thuật non kém.

Bị quân ta tấn công, địch ở các vị trí khu đồi C chạy toán loạn, các chiến sĩ xung kích của ta ở dưới các giao thông hào đang dùng súng trường bắn tỉa.

Bị quân ta tấn công, địch ở các vị trí khu đồi C chạy toán loạn, các chiến sĩ xung kích của ta ở dưới các giao thông hào đang dùng súng trường bắn tỉa.

Nội dung: ThS Nguyễn Ngọc Toán – Viện Lịch sử quân sự, Ngọc Bách
Trình bày: Hạnh Vũ
Ảnh: TTXVN, Nhân Dân

56 ngày đêm của Chiến dịch

ĐIỆN BIÊN PHỦ

13/3

Chiến dịch Điện Biên Phủ mở màn

14/3

Địch tăng cường cho Điện Biên Phủ, ta tiến công cứ điểm Đồi Độc Lập

15/3

Ta chiếm lĩnh cụm cứ điểm Độc Lập

16/3

Pháp nhận ra những nhược điểm khó khắc phục của “con nhím Điện Biên Phủ”

17/3

Bức hàng cụm cứ điểm Bản Kéo

18/3

Tiến hành xây dựng trận địa tiến công, đào chiến hào chuẩn bị cho Đợt 2 Chiến dịch Điện Biên Phủ

19/3

Đờ Cát-xtơ-ri thông báo việc mất Điện Biên Phủ là khó tránh khỏi

20/3

Đại tướng Võ Nguyên Giáp gửi thư động viên bộ đội xây dựng trận địa

21/3

Các đại đoàn tiếp tục cho bộ đội đào hào giao thông, chuẩn bị xây dựng trận địa tiến công

22/3

Mỗi mét chiến hào được đổi bằng mồ hôi và máu của chiến sĩ Điện Biên

23/3

Quân và dân đồng bằng bắc bộ phối hợp với chiến trường Điện Biên Phủ

24/3

Các sĩ quan chỉ huy không quân Pháp hoang mang tột độ

25/3

Bộ Chỉ huy Chiến dịch đề ra nhiệm vụ cho đợt tiến công thứ hai

26/3

Đẩy lùi được các cuộc tiến công bịt hào của địch

27/3

Sân bay Mường Thanh hoàn toàn bị tê liệt

28/3

Bộ Tổng Tư lệnh ra mệnh lệnh gửi các Đại đoàn 312, 316, 308, 304, 351

29/3

Đại tướng Võ Nguyên Giáp gửi thư động viên cán bộ, đảng viên và toàn thể chiến sĩ chuẩn bị bước vào chiến đấu đợt 2

30/3

Đợt tiến công thứ hai vào Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ bắt đầu

31/3

Các đơn vị khẩn trương tổ chức trận địa phòng ngự, chuẩn bị đánh địch phản kích ban ngày

01/4

Bộ đội ta giành giật với địch từng tấc đất trên đồi A1, tiêu diệt cứ điểm 106

02/4

Ta gọi hàng cứ điểm 311, địch mở nhiều đợt phản kích chiếm đồi A1

03/4

Ta bàn giao lại trận địa ở sườn phía đông đồi A1, sử dụng lực lượng tiến công cứ điểm 105

04/04

Các đơn vị tạm dừng chiến đấu, củng cố trận địa

05/04

De Castries gửi điện yêu cầu Cogny tăng viện gấp cho Điện Biên Phủ

06/04

Bộ Chỉ huy Chiến dịch triệu tập cán bộ dự hội nghị sơ kết đợt 2

07/04

Tư lệnh Không quân Mỹ khu vực Thái Bình Dương đề nghị gặp Navarre để bàn cụ thể kế hoạch ném bom xuống Điện Biên Phủ

08/04

Bộ Chỉ huy Chiến dịch hạ quyết tâm tiếp tục thực hiện nhiệm vụ đã đề ra cho đợt 2; Pháp đề xuất gây mưa nhân tạo để chặn đường tiếp tế hậu cần của ta

09/04

Trung đoàn 98, Đại đoàn 316 liên tiếp bẻ gãy ba đợt xung phong của địch tại đồi C1

10/04

Trung đoàn 98, Đại đoàn 316 liên tiếp bẻ gãy ba đợt xung phong của địch tại đồi C1

11/04

Đồi C1 bị chia làm đôi, ta và địch mỗi bên chiếm một nửa

12/04

Máy bay Pháp bị bắn rơi đã “cung cấp” thêm thuốc nổ để bộ đội ta đặt trong hầm A1

13/04

Bộ Tổng Tham mưu ra các chỉ thị xây dựng công sự phòng ngự, đánh lấn và huấn luyện tân binh

14/04

Chiến hào của bộ đội ta nhích dần đến gần phân khu trung tâm

15/04

Trung đoàn 141 chạm trán với lực lượng Pháp đi giải tỏa và tiếp tế cho Cứ điểm 105 (Huguette 6)

16/04

Trung đoàn 141 chạm trán với lực lượng Pháp đi giải tỏa và tiếp tế cho Cứ điểm 105 (Huguette 6)

17/04

Quân ta chuẩn bị kỹ trước khi tiến công cứ điểm 105 và 206 (Huguette 6, 1)

18/04

Quân ta chuẩn bị kỹ trước khi tiến công cứ điểm 105 và 206 (Huguette 6, 1)

19/04

Quán triệt sâu sắc nghị quyết của Trung ương Đảng

20/04

Quân ta tiếp tục bao vây chia cắt sân bay địch

21/04

Cách đánh sáng tạo của Trung đoàn 36, Đại đoàn 308

22/04

Quân ta tiêu diệt cứ điểm 206 (Huguette 1)

23/04

Đánh địch rút chạy về Mường Thanh

24/04

Địch mở đợt phản kích hòng chiếm lại cứ điểm 206 và khu vực sân bay

25/04

Quân Pháp ném bom vào trại tập trung Noong Nhai giết hại 444 người dân

26/04

Không quân Pháp bắn phá trận địa và đường giao thông của ta

27/04

Không quân Pháp bắn phá trận địa và đường giao thông của ta

28/04

Không quân Pháp bắn phá trận địa và đường giao thông của ta

29/04

Quân ta sẵn sàng bươc vào đợt tiến công thứ 3

30/04

Bộ Chỉ huy Mặt trận thông báo đến các đơn vị ngày nổ súng của đợt tiến công thứ 3 là ngày 1/5/1954

01/05

Đợt tiến công thứ ba của chiến dịch bắt đầu

02/05

Quân ta khép chặt vòng vây tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ

03/05

Quân Pháp đẩy mạnh tăng viện cứu nguy cho Điện Biên Phủ

04/05

Nhiệm vụ chuẩn bị điểm hỏa ở đồi A1 đã hoàn thành

05/05

Quân pháp chi viện nhỏ giọt cho Điện Biên Phủ

06/05

Quân ta làm chủ các cứ điểm A1, C2

07/05

Quân ta làm chủ các cứ điểm A1, C2